Münchner Museen: Lenbachhaus

München is een cultuurstad. Je kunt er naar de opera, het ballet, talloze theaters en nóg meer musea. Van kunst uit de Oudheid tot moderne kunst en van wetenschap tot speelgoed; München heeft overal wel een museum voor. In de serie Münchner Museen breng ik bezoekjes aan verschillende musea en laat ik je weten wat ik ervan vond!

Nu al één van mijn favoriete kunstmusea is het Lenbachhaus (ook wel: Stadtische Galerie im Lenbachhaus) in het Museumviertel van München. Over drie verdiepingen verspreid vind je hier vaste en wisselende tentoonstellingen met werken van kunstenaars uit de 18e eeuw tot nu; heel bekend is de vaste tentoonstelling van de kunstenaarsgroep Der Blaue Reiter. Het museum heeft zijn naam gekregen doordat het is ondergebracht in de voormalige villa van de Münchner kunstenaar Franz von Lenbach. In de vertrekken waar hij woonde, zijn nu delen van zijn collectie te zien. 

Het Lenbachhaus is niet te missen door zijn typische "Theatinerkirche-gele" kleur. 

Bildschön

Afgelopen januari was ik voor het eerst in het Lenbachhaus, maar toen ik hier in april kwam wonen, wist ik gelijk dat ik er nog een keer heen moest. In de U-Bahn werd namelijk overal reclame gemaakt voor de nieuwe wisseltentoonstelling  Bildschön - Ansichten des 19. Jahrhunderts. En de posters waren van zo'n mooi schilderij voorzien, dat ik er zeker heen wilde! 

Dat was dit schilderij; Caroline, Großherzogin von Sachsen-Weimar-Eisenach, omstreeks 1903 geschilderd door Hans Olde senior. Bildschön, toch?!

De tentoonstelling laat zien hoe schilderijen vanaf de 19e eeuw steeds belangrijker en ook toegankelijker voor een groter publiek werden. In die tijd was het de trend om de mooie kanten van de wereld weer te geven. Geen stadse taferelen, maar de échte natuur was ongelofelijk belangrijk; er werden veel ansichtkaart-landschappen geschilderd. Maar er werd ook veel (zelf-)geportretteerd. En dat alles gewoon voor de mooi, er zat niet per se een boodschap achter de schilderijen. 

Veelvoorkomend motieven waren typisch Duitse landschappen, zoals de bergen en het bos. 

 Dit schilderij heet Wirtsgarten in Dachau (door Thomas Theodor Heine, 1890). In deze Gärten kon je de rust van de natuur opzoeken en ontspannen. Dat was gewenst in de 19e eeuw, omdat er op politiek en maatschappelijk vlak heel veel in heel korte tijd veranderde. 

Oskar Zwintscher schilderde in 1901 zijn eigen vrouw en muze Adele. 

Der Blaue Reiter

Der Blaue Reiter (o. a. bestaande uit Wassily Kandinsky en Franz Marc) werd in 1911 opgericht in München als een soort vriendenverbond en ontwikkelde zich in de daaropvolgende jaren tot een grote kunstenaarsgroep. 

Deze persoon kijkt je indringend aan als je bij het Königsplatz uit de metro stapt. Het is de danser Alexander Sacharoff, die in 1909 door Alexej Jawlensky geschilderd is. Eén van de topstukken van de Blaue Reiter-collectie van het Lenbachhaus! 

Der Blaue Reiter groeide in korte tijd uit tot een expressionistische kunstenaarsgroep met veel aanzien. Hun schilderijen werden in veel galerieën tentoongesteld, maar aan hun succes kwam bruut een einde doordat in 1914 de Eerste Wereldoorlog begon. Een aantal leden van de groep (waaronder Marc) sneuvelde aan het front, terwijl anderen (zoals Kandinsky) Duitsland halsoverkop verlieten. 

Bovenstaand schilderij is gemaakt door een van de vrouwelijke leden van Der Blaue Reiter, Gabriele Münter (tevens de ex-geliefde van Kandinsky). Zij overleefde de Eerste Wereldoorlog en tijdens de Tweede verborg zij talloze schilderijen van leden van Der Blaue Reiter in haar kelder. In 1957 schonk zij een groot deel van de schilderijen aan de stad München, onder de voorwaarde dat deze in het Lenbachhaus tentoongesteld moesten worden. Dat gebeurde en de collectie breidde zich ook langzaamaan uit. Sinds 2013 (na renovatie van het museum) zijn de schilderijen elke dag te bewonderen! 

Misschien ook nog wel leuk om te weten: Vanaf 31 oktober wijdt het Lenbachhaus een tentoonstelling geheel aan Gabriele Münter. In ieder geval voor mij nóg een reden om terug te blijven komen :-). 

Kunst nach 1945

In het museum is er ook een kleine tentoonstelling van kunst na 1945. Dit soort moderne kunst is niet helemaal mijn ding, maar voor ieder wat wils, natuurlijk. 

Zelf vond ik de tuin van het museum interessanter. Het weer was prachtig, dus ik heb hier nog een tijdje in het zonnetje gezeten! 

Het Lenbachhaus in het kort

Het Lenbachhaus is zeker een bezoek waard als je in München bent. Het is geen gigantisch museum, maar je kunt er zeker 2 à 3 uur ronddwalen. De prijs van een toegangskaartje is €10, maar bijv. studenten en 65+-ers krijgen 50% korting. Kinderen tot 18 jaar mogen gratis naar binnen, en een jaarkaart kost overigens maar €20 (met korting €10). Al na twee bezoekjes heb je dat geld er dus al uit! Ik heb zelf zo'n kaart en ga daarom ook vaak even kort naar het museum toe. Daar is het ook heel geschikt voor, omdat de aparte tentoonstellingen duidelijk 'gescheiden' zijn; je hoeft niet naar de één toe om de ander te kunnen begrijpen. 

Er is overigens één nadeel voor diegenen die het Duits niet zo goed beheersen: veel van de infokaartjes bij de tentoonstellingen zijn niet in het Engels. Desalniettemin zou ik er zeker heengaan! Misschien zie je er mij ook wel rondlopen ;-). 

Een plattegrond van het Museumviertel (bron). 

Het Lenbachhaus vind je op de Luisenstraße 33 (het gele vlak linksboven), vlak naast het Königsplatz. Je kunt er komen met de U-Bahn (U2 en U8) of gewoon lopend vanaf bijv. het Marienplatz (1,6 km). Je loopt dan door het leuke Museumviertel, dus je kan er zelfs ook voor kiezen om hier een hele museum-dag te besteden en ook nog andere musea te bezoeken (zoals de Pinakotheken). Er is in ieder geval genoeg keuze! 

Tschüß! 

Lotte