Deutsches Kino: Liebmann

Eén keer per maand vertonen het Ketelhuis in Amsterdam en Filmhuis Lumen te Delft in samenwerking met het Goethe Institut en het Duitsland Instituut Amsterdam een Duitse film die verder niet in Nederlandse bioscopen draait, maar het wél waard is om bekeken te worden. Dit alles onder de noemer Deutsches Kino. Niet alleen leuk voor mensen die geïnteresseerd zijn in de Duitse taal, maar ook voor filmliefhebbers in het algemeen. De films zijn namelijk altijd Engels ondertiteld. Deze maand: Liebmann, een Frans-Duitse film van regisseuse Jules Herrmann. 

Liebmann vertelt het verhaal van de Duitse Antek Liebmann, die om onbekende redenen naar een klein dorp in Frankrijk verhuist. Vanwege de taalbarrière komen de andere dorpsbewoners niet veel te weten over Antek, maar daar is ook een andere reden voor: Antek wíl niets over zijn verleden kwijt. De toeschouwer voelt echter dat er iets mis is, maar het duurt lang voordat je je vinger erop kunt leggen. Een intrigerende film!

(Bron)
Het mysterie dat Antek heet
De film begint met het beeld van een pauw. De voice-over vertelt in het Frans dat het verhaal van Antek Liebmann net zo verschillend is als de afzonderlijke veren van een pauw. Geen enkele veer is hetzelfde. Wat hiermee precies bedoeld wordt, is in het begin niet te begrijpen. In de volgende scène, waarin het beeld zwart-wit is, komt Antek aan in Frankrijk. Hij wordt opgehaald door zijn toekomstige buurman, Antoine. Antoine vraagt of Antek hier op vakantie is, wat hij bevestigt. Het gesprek is stroef en komt van één kant, omdat Antek niet heel goed Frans kan. De buurman brengt hem naar zijn nieuwe huisje, dat nogal aftands is en volhangt met portretten. Het is alsof de tijd er heeft stilgestaan. Antek begint gelijk met het opnieuw inrichten van zijn slaapkamer. Het bed en het nachtkastje verschuift hij meerdere keren, maar hij lijkt niet tevreden. Antek ziet er rusteloos uit.

Dat er een groot mysterie rond Anteks verleden hangt, wordt naarmate de tijd verstrijkt steeds duidelijker. Antek slaapt niet, dwaalt 's nachts in het bos rond en ontwijkt lastige vragen over zijn verleden door te zeggen dat hij ze niet begrijpt. Er wordt sowieso weinig gesproken. Juist door de mysterieuze sfeer, de kleur van de beelden en Anteks gezichtsuitdrukkingen voel je dat er iets niet klopt. Antek gaat uiteindelijk werken bij een kringloopwinkel en lijkt zijn draai stukje bij beetje te vinden in Frankrijk, maar hij blijft raadselachtig en afstandelijk. Hij krijgt een relatie met Sébastien en praat steeds meer met zijn buurvrouw Geneviève, maar ook aan hen vertelt hij weinig tot niets over zijn leven in Duitsland. Hun gesprekken blijven oppervlakkig. Op een dag staat zijn zus echter voor zijn deur en pas vanaf dit moment wordt er eventjes echt veel gesproken in de film. Als toeschouwer hoor je slechts flarden over Anteks verleden, maar dit is al genoeg om te begrijpen wat er aan de hand is: Antek is uit Duitsland weggegaan om een trauma te verwerken. Het is ontzettend lastig voor hem om het verleden een plekje te geven, en zijn zus verwijt hem dat hij voor zijn problemen gevlucht is. Aan het einde van de film doet Antek een laatste, vrij lugubere poging om zijn verleden te verwerken. Of hij hierin slaagt en waardoor hij precies een trauma heeft, ga ik hier niet spoilen. Daarvoor moet je zelf de film kijken! Ik zou het zeker aanraden, hoewel de film af en toe best griezelig en moeilijk te doorgronden is.

(Bron)
Het lichaam als verteller
Wat deze film tot een succes maakt, is het feit dat er stukje bij beetje steeds meer van de sluier rondom Anteks verleden wordt opgelicht. Antek lijkt ondoorgrondelijk voor de mensen in zijn nieuwe omgeving, en datzelfde geldt voor de toeschouwers: Het enige wat wij daarentegen wél kunnen zien en wat Antek voor zijn omgeving nog enigszins verborgen weet te houden, zijn zijn radeloosheid, woede-aanvallen en nachtelijke rondzwervingen door het bos. Antek spreekt weinig, maar zijn lichaam vertelt het grootste deel van zijn verhaal. Het zijn niet alleen passende en sterke gezichtsuitdrukkingen van acteur Godehard Giese, maar ook filmtechnieken die deze lichaamstaal ondersteunen: Als Antek bijvoorbeeld boos of wanhopig is, krijgt het beeld een rode kleur en naarmate hij weer rustiger wordt, krijgt het beeld ook zijn normale kleur weer terug. Verder sluit de achtergrondmuziek goed aan bij de stemmingen van Antek. Dat is een groot pluspunt van de film. 

Ik heb wel twee opmerkingen bij de film: Ten eerste bevat hij 2 à 3 enigszins absurde scènes, die ik niet goed in de context van het verhaal kan plaatsen. Zo is er bijvoorbeeld een scène over een broer en zus die een wandeling maken en over het leven praten (zie foto hierboven). De inhoud van het gesprek past goed bij de film, maar de aankleding van de scène is vreemd: Het geheel speelt zich af in het verleden, ik gok in de 18e eeuw. Waarom dat zo gedaan is, is voor mij een raadsel. Ten tweede vind ik de scène waarin de toeschouwer te weten komt wat Antek precies voor trauma heeft (dat blijkt uit het gesprek met zijn zus), enigszins overbodig. Het zorgt wel voor een eureka-momentje bij de toeschouwer, maar later wordt dit trauma nog veel duidelijker verbeeld. De kracht van één van de laatste scènes, waarin Antek probeert zijn trauma te verwerken, is juist het visuele. Er wordt niet gesproken, maar het wordt de toeschouwer precies duidelijk wat Antek meegemaakt heeft. Het is een heftige en confronterende scène, maar maakt de film wel heel sterk. Hij deed me erg denken aan het gezegde "Een blik zegt meer dan duizend woorden".

Mocht je nieuwsgierig zijn geworden, dan moet ik je voor nu nog even teleurstellen: De film is nog niet officieel uit op DVD en staat bijvoorbeeld ook (nog) niet op Netflix. Maar niet getreurd, ik heb wél een interessant (Engels) interview met de regisseuse gevonden, dat je hier kunt bekijken. Mocht je de film toch op internet kunnen vinden, laat dan vooral weten wat je ervan vindt. Ik ben benieuwd! 

Tschüß!

Lotte





0 reacties:

Een reactie posten

 

Contact

Heb je vragen, suggesties, opmerkingen of wil je om een andere reden contact met mij opnemen? Je kunt mij bereiken via:

lottebrandjes@hotmail.com o.v.v. Boeken en Bergen

Óf laat een reactie achter onder een van mijn posts. Ik zou het erg leuk vinden om een berichtje te ontvangen!

Tschüß!

Lotte

Over mij

Over mij
Hoi! Ik ben Lotte, 19 jaar oud en studente Duitse Taal en Cultuur. Zoals je misschien al uit de titel van mijn blog hebt kunnen afleiden, ben ik gek op lezen en wandelen - Boeken en Bergen, dus :-) Verder houd ik van mooie muziek, goede films, de winter, foto's maken én München, de stad waar ik op dit moment op uitwisseling ben en tot augustus woon en studeer. Op mijn blog wil ik een beetje van die liefdes graag met jullie delen. Tschüß!